‘De vragen die je stelt, vormen de antwoorden die je krijgt’.
Afgelopen week gaf ik een lezing bij een werkveldbijeenkomst voor de Kinderopvang en MBO docenten van het Friesland College en de Friese Poort. Allemaal zijn ze met hart en ziel betrokken bij de begeleiding van jonge studenten welke een opleiding doen voor pedagogisch medewerker. Hoe werkt dat brein bij adolescenten, hoe kun je ze stimuleren om een meer geïnteresseerde open houding aan te nemen, kortom hoe begeleid ik deze studenten?
Laat ik voorop stellen dat er bij veel begeleiders/coaches goede dingen gebeuren. Hoe kan je dan toch nog verder optimaliseren? Wat zou je kunnen herzien?

Ik deelde het bovenstaande begeleiding matrix met ze. Het is een bewerking van de ‘will skill’ matrix, bedacht door Paul Hersey en Kenneth Blanchard. Het ietwat verouderde model is door TLO Engeland (Building Learning Power; prof. Guy Claxton) herzien en aangepast voor o.a. het onderwijs; ik heb deze vertaald en zet hem in bij ‘leren leren’ trajecten in het onderwijs.
In de tafelgesprekken daarna gaf ik, voordat ze in dialoog met elkaar gingen, de volgende vragen mee:
- Welke stijl/rol van begeleiden gebruik je het liefst?
- Kies twee studenten; één waarbij het begeleiden goed gaat en één waarbij het stroef loopt.
- Analyseer in welke kwadranten je deze studenten coacht. Klopt deze? Wat zou je anders kunnen doen?
Er ontstonden boeiende gesprekken waarbij gekeken werd naar ieders voorkeursstijl van begeleiden en of deze (op dat moment) wel passend was? Het doel was niet om iets als ‘goed’of ‘fout’ te bestempelen, maar om de dialoog hierover te hebben. Ook is het ineteressant om studenten zichzelf eens te laten plaatsen in dit model; waar denk je dat je zit en wat heb je van mij nodig?

Om de ‘leermodus’ (Ted lezing Briceno) verder te stimuleren kun je ook meer prikkelende, reflectieve vragen stellen (‘Talking Learnish, Building Learning Power), zoals:
- Wat was hier lastig aan? (meer reflectief worden)
- Waar zou je dit nog meer kunnen gebruiken (transfer geleerde)
- Wat had het gemakkelijker voor je kunnen maken? (zoeken naar alternatieven tijdens het leren)
- Hoe had je dit moeilijker/ verdiepender voor jezelf kunnen maken? (laten nadenken hoe ze de moeilijkheid van iets zouden kunnen reguleren)
- Wat had je nog meer kunnen helpen? (denkgewoonten voor zichzelf leren ontwikkelen)
- Hoe had ik dit beter kunnen lesgeven/begeleiden? (jezelf modellen als ‘learner’)
Kortom een boeiende avond in samenwerking tussen het werkveld en De Friese Poort en het Friesland College

Anton de Vries,
18 oktober 2022
leerstijl@ziggo.nl
www.antondevries.com
Literatuur e.d. :
- Eduardo Briceno Ted lezing (2017) https://www.ted.com/talks/eduardo_briceno_how_to_get_better_at_the_things_you_care_about
- Pathways to coaching, Powel, Chambers and Baxter, TLO, 2001
- Situationeel leidinggeven, Paul Hersey, 2014
- The Learning Powered School, Guy Claxton a.o., 2011